آتشکده اردشیر – فارس

آتشکده اردشیر – فارس:

آتشکده اردشیر در خرابه‌های شهر استخر استان فارس قرار دارد که نام دیگر آن آتشکده آناهیتا یا ناهید می‌باشد.

چون اردشیر بابکان بنیانگذار سلسله ساسانی از خانواده موبدان بزرگ بود به همین دلیل این آتشکده را به شادمانی برقراری سلسله جدیدش در ایران ساخت.

آتشکده اردشیر نخستین بنای طاق‌دار سبک ایرانی است که از دوران ساسانی به جا مانده و در فیروز آباد استان فارس قرار دارد.

در تاریخ بلعمی و طبری آمده است که چون یزدگرد سوم نوه خسروپرویز بوده است پس بزرگان ایران او را به مقام پادشاهی رسانند و در آتشکده اردشیر استخر تاج شاهنشاهی را بر سر وی گذاشتند و سپس او را به پایتخت ایران در بغداد تیسپون فرستادند.

این بنا با طول ۱۱۶ متر و عرض ۵۵ متر یکی از کاخ‌های ییلاقی اردشیر به شمار می‌رود که از سنگ پاره و ملاط گچ ساخته شده و نمای آن از شمال به چشمه جوشان ورودی موسوم به برم پیر (قمپ و خنب) که آب زلالی از آن می‌جوشد و جاری می‌شود و از جنوب به دیوار باره بلندی است که آتشکده اصلی در آن جهت و بیرون از کاخ ساخته شده است.

از ورودی شمالی بعد از ایوانی به طول ۲۸ و عرض ۱۴ متر با سقف گهواره‌ای به تالار میانی مربع شکل و گنبدواری به ابعاد ۱۴×۱۴ وارتفاع بین ۲۵-۲۱ متر وصل می‌شود و از تالار میانی به دو تالار قرنیه در شرق و غرب اتصال دارد و هر تالار با راهروهای جداگانه به بخش‌های دیگر کاخ راه دارند.

راهرو تالار غربی به پلکان طبقه دوم کاخ منتهی می‌شود. ایوان جنوبی بیشتر به اتاق‌های چهار جانب کاخ که به نظر جمعی از کارشناسان مهمانسرای کاخ بوده و به ورودی جـنـوبـی باز می‌شود.

گچ بری و تزئینات تالارها بسیار زیبا و با شکو شبیه کاخ تچر، تخت جمشید می‌باشد و زیربنای کاخ با چشمه جوشان ۸۵۰۰ متر مربع است.

آتشکده اردشیر بیرون از کاخ اردشیر ساخته شده است.