زمرد

زمرد گوهری همرنگ طبیعت:

زمرد یا Emeraude و Emerald یکی از سنگهای قیمتی است که به رنگ سبز است و هرچه بزرگتر باشد گران بها تر است. قدما می پنداشتند که نظر بر زمرد چشم افعی را کور می کند و به فارسی دوال یا دو بال نامیده می شود. این کلمه در اصل از کلمه smaragditeو smaragdus و smaralda به معنی بدون شاهد مشتق شده است.

بیرونی می گوید: ” زمرد و زبرجد دو اسم مترادف باشند یک معنی و زبرجد عام است یعنی نوع ” جید” و ” ردی” هر دو را شامل است لکن زمرد تنها اطلاق بر نوع جید ( یشم) jade شود. ” گفته اند استفاده از انگشتری زمرد در رفع صرع در شخصی که مصروع نباشد مؤثر است و اگر بر خاتم طلا سوار شود در رفع طاعون مؤثر است.

در بعضی کتب رنگ زمرد را قرمز گفته اند و به همین جهت در ” صبح الاعشی” آمده است:

” زمرد در آغاز می خواست یاقوت شود و رنگ آن سرخ بود ولی به علت شدت تکاثف سرخی بر روی هم سیاهی بر آن عارض گردید و سرخی و سیاهی به هم درآمیخت و رنگ آن سبز گردید ( ج۲ ص ۱۰۳)

در فرهنگ های مختلف ،اعتقادات متفاوتی درباره زمرد وجود دارد و انسان ها خواص جادویی و حیرت آوری برای آن متصور بوده اند .

در فرهنگ های مختلف ،اعتقادات متفاوتی درباره زمرد وجود دارد و انسان ها خواص جادویی و حیرت آوری برای آن متصور بوده اند .
در یونان باستان زیور آلات نقش بسیار بزرگی به عنوان سمبل قدرت ، سلامتی و ثروت داشتند و معتقد بودند که اگر شخصی قطعه ای زمرد زیر زبان خود داشته باشد از دید مخفی می ماند ؛ به علاوه ، دارنده زمرد را صاحب ثروت ، رفاه و قدرت های ما فوق طبیعی می دانستند .
مصریان باستان در دهان مرده زمرد قرار می دادند تا در آن دنیا بهتر تکلم کند و نیز معتقد بودند این سنگ باعث باروری می شود . همچنین برای درمان چشم از آن استفاده می کردند . در بعضی جوامع معتقد بوده اند که زمرد باعث تقویت حافظه و دور کردن ارواح خبیث و نیز تقویت عشق می شود .
اولین معادن زمرد در عصر باستان و در جنوب مصر کشف شده که در مقایسه با زمردهای امروزی کیفیت پایین تری داشته است . امروزه مهم ترین معدن زمرد جهان در کشور کلمبیا قرار دارد که از قرن شانزدهم به بعد ، از آن استخراج می شود . بیش از آن نیز به وسیله مردم بومی آن یعنی قوم (( اینکا )) بهره برداری می شده است . یکی از معادنی که زمرد مرغوب با کیفیت عالی از آن استخراج می شود معدن موزو ( MUZO ) است که زمرد شفاف با رنگ سبز سیر دارد .
دیگر معدن معروف زمرد در کلمبیا ، شیور ( CHIVOR ) است که استخراج از آن چند قرن است ادامه دارد .
دیگر معادن مهم زمرد در برزیل ، پاکستان ، افغانستان ، روسیه ، زامبیا، استرالیا ، ماداگاسکار ، تانزانیا ، هندوستان و اتریش قرار دارند.
رنگ سبز زمرد در مقابل نور طبیعی یا نور مصنوعی و یا حرارت تغییر ناپذیر است . البته حرارت های بسیار بالا آن را دگرگون می کند . بلورهای زمرد ناخالصی های متعددی از قبیل گاز ، مایعات و حباب دارند که هر چه این ناخالصی ها بیشتر باشند ، زمرد مات و کدر تر خواهد بود . البته اکثر زمردها ناخالصی دارند که جواهر فروشان اصطلاحا” به آن (( یخ )) می گویند .
یکی از راه های تشخیص زمرد اصل از زمرد بدلی و ساختگی ، همین ناخالصی ها است .
زمرد با آن که سختی بالایی دارد ، گوهری بسیار ترد و شکننده است و مراقبت وِژه می خواهد . در مقابل اسیدها مقاوم است و در برابر مواد شوینده مثل آب گرم و صابون مشکلی ندارد . اما در مقابل حرارت امکان ترک خوردن آن هست .

 

ویژگیهای فیزیکی سنگ
رنگ	سبز
جلا	شیشه ای
سیستم تبلور	هگزا گونال
ابعاد سلولی	a = 9.215, c = 9.192, Z = 2; V = 675.98 Den(Calc)= 2.64
ضریب شکست	۱٫۵۸ – ۱٫۵۷
کانی های مشابه	Beryl (بریل)، Green sapphire (یاقوت کبود سبز)
سختی	۸ – ۷٫۵
رخ	رخ آن ضعیف است
رنگ اثر خط	سفید
وزن مخصوص (چگالی)	۲٫۷۸ – ۲٫۷۰، میانگین = ۲٫۷۴
شفافیت	شفاف