آشنایی با استاد پروفسور دکتر عبدالمجید ارفعی

بروزرسانی شده در تاریخ: ۲۴ اسفند ,۱۳۹۳

آشنایی با استاد پروفسور دکتر عبدالمجید ارفعی:

استاد پرفسور دکتر عبدالمجید ارفعی تنها متخصص ایرانی زبان های آکدی و ایلامی و از انگشت شمار ایلام شناسان جهان و از آخرین بازماندگان مترجم خط میخی ایلامی در جهان می باشد.
بسیاری از لوح های گلی تخت جمشید با تلاش ایشان ترجمه شده است و کتاب گل نوشته های باروی تخت جمشید ایشان کتاب سال نیز شناخته شده است. گنجینه ی سترگی از مجلات، مقالات و کتابهای گوناگون درباره تاریخ ایران و جهان و گل نوشته ها و خط های خوانده شده با همت ایشان در بین سالهای ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷ خورشیدی گردآمده است که هم اکنون در پژوهشکده علوم انسانی نگهداری می شود. ارزش دلاری آن کتابخانه سترگ در زمان خرید بین ۳ تا ۴ میلیون دلار بوده که اگر امروز بخواهد تهیه شود ارزشی به مراتب بالاتر خواهد داشت.
تالار کتیبه های موزه ملی ایران نیز یادگار استاد می باشد که توسط ایشان و دو تن از دانشجویانشان ساخته و آماده شده است. استاد که سابقه همکاری با بنیاد پژوهشی پارسه و پاسارگاد و بنیاد پژوهشی شوش را در کارنامه خود دارد هم اکنون با همکاری دانشگاه تهران بر روی کتیبه بیستون کار می کند و قصد دارد برای نخستین بار در جهان از روی متن کتیبه و به سبک اصلی، آن را ترجمه کند. استاد نخستین مترجم استوانه کوروش بزرگ ( منشور کوروش بزرگ ) از زبان اصلی بابلی نو به فارسی بوده و بخشی از یک خط ناخوانده از لوح که دیگر مترجمان آلمانی یا انگلیسی نتوانسته بودند آنها را بخوانند با تلاش ایشان خوانده شده است و در کتاب ایشان با نام فرمان کوروش بزرگ به چاپ رسیده است.
استاد فرزند میر عبدالله ارفعی اوزی و متولد شهریورماه ۱۳۱۸ در کوه گنو بندرعباس می باشد. وی دوران دبستان را در مدارس بندرعباس و یزد به اتمام می رساند و در سال ۱۳۲۸ با خانواده به تهران می آید و در مدرسه منوچهری و البرز به تحصیل می پردازد. وی پس از اخذ دانشنامه لیسانس زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران عازم کشور آمریکا می شود و با توصیه شادروان استاد پرویز ناتل خانلری و استقبال شادروان استاد پور داوود پس از دو سال آموختن مقدمات زبان آکدی به دانشگاه شیکاگو می رود و ۸سال زیر نظر شادروان دکتر ریچار هلک یکی از مشهرورترین استادان خط و زبان ایلامی به فراگیری زبان ایلامی و اکدی که هیچ ایرانی تا پیش از آن در آن رشته تحصیل نکرده بود، مشغول می شود و همانجا با گل نوشته های ایلامی و کتیبه های تخت جمشید که به امانت نزد دانشگاه شیکاگو بوده آشنا می شود. هلک در آن دوران هر شب چندتایی کتیبه خوانده شده را به ارفعی می داد و او از روی متن ترجمه شده کتیبه ها را می خواند. این کار آنقدر ادامه پیدا داشت که بعدها هلک کتیبه های خوانده نشده را به ارفعی می داد تا در آماده سازی کتاب گل نوشته های باروی تخت جمشید به او کمک کند. ارفعی هر شب آنها را می خواند و صبح به استاد تحویل می داد. هم اکنون ارفعی تنها متخصصی است که می تواند بقیه آن کتیبه ها را بخواند و ترجمه کند.

تیرماه ۱۳۵۳ خورشیدی عبدالمجید ارفعی از رساله ی دکتری خویش با عنوان ” زمینه های جغرافیایی فارس بر اساس گل نوشته های تخت جمشید” دفاع می کند و با مدرک دکتری به تهران باز می گردد. دکتر عبدالمجید ارفعی پس از بازگشت از آمریکا نزد شادروان استاد پرویز ناتل خانلری می رود که در این سالها انتظارش را می کشید و در فرهنگستان ادب و هنر ایران به همکاری می پردازد که نتیجه اش گردآوری آن مجموعه ی سترگ کتابها می شود که در آغاز از آن سخن گفته شد.
گفتنی است خانواده استاد پرفسور دکتر عبدالمجید ارفعی همگی اهل دانش بوده و هستند که به عنوان نمونه برادر بزرگتر ایشان احمد شیمیدان می باشد که هم اکنون بازنشست شده است و استاد دانشگاه صنعتی شریف بوده است. برادر دیگرشان دکتر حسام الدین ارفعی استاد دوره دکتری فیزیک در دانشگاه صنعتی شریف هستند که در سال ۱۳۴۴ با نمره ۲۰ در آزمون ورودی دانشگاه صنعتی شریف به عنوان نفر اول پذیرفته می شود. او که دکتری خود را در فیزیک نظری از دانشگاه برکلی دریافت کرده است از سال ۱۹۸۹ تاکنون با مرکز تحقیقات نظری و ریاضیات (پژوهشگاه دانش های بنیادی فعلی) همکاری دارد و رییس دانشکده ذرات بنیادی این مرکز می باشد. برادر مرحومشان دکتر عبدالحمید ارفعی داندانپزشک و استاد دانشگاه شهید بهشتی بوده است. خواهرشان عالیه دارای مدرک فوق لیسانس حقوق سیاسی، عاطفه خواهر دیگرشان دارای لیسانس ریاضیات- کامپیوتر و ساکن کانادا بوده و کوچکترین خواهرشان عارفه ارفعی رادیولوژیست و ساکن آلمان می باشد. پسر عموی ایشان مهندس شهاب الدین ارفعی نیز از معماران بنام ایران و استاد دانشگاه می باشد.
فرزندان استاد نیز همگی راه علم را در پیش گرفته اند. آرش ارفعی در آمریکا دانشجوی دکتری سخت افزار کامپیوتر می باشد. سورنا ارفعی کارشناس ارشد مهندسی برق می باشد و تنها دخترشان چیستاسریرا پزشک میباشد.