بایگانی ماه خرداد, ۱۳۹۸

بروزرسانی شده در تاریخ: ۹ خرداد ,۱۳۹۸

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

بیستون کجاست؟
بیستون، مجموعه ای تاریخی در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری شرق کرمانشاه است که یکی از معتبر ترین آثار باستانی جهان می باشد. این مجموعه و مناظر طبیعی آن در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط سازمان یونسکو در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شد.

بیستون کرمانشاه کوهی که همواره مورد توجه افراد در قرون گذشته بوده است امروزه نیز از مهم ترین جاذبه های گردشگری استان کرمانشاه می باشد و از جهات بسیاری برای این استان و مردم تمامی ایران و جهان حائز اهمیت است. این کوه از نظر ورزشی از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که بیستون کرمانشاه هفتمین صخره مرتفع جهان را در خود قرار داده است. آب و هوای مساعد و پیشینه تاریخی و ادیانی که در این شهر وجود داشته اند نیز بر محبوبیت و شهرت بیستون کرمانشاه افزوده اند و این شهر را برای بسیاری از هموطنان و گردشگران خارجی به عنوان مقصدی برای سفرهایشان پررنگ کرده اند.

سنگ‌نبشته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سند‌های تاریخ جهان و مهم‌ترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی داریوش بر گوماته مغ و به بند کشیدن یاغیان را نشان می‌دهد.
محوطه بیستون از آثار ملی ایران است و خود این اثر هم از سال ۲۰۰۶ یکی از آثار ثبت شده‌ی ایران در میراث جهانی یونسکو است.
در این مجموعه باستانی از نخستین دوران حیات بشر تا دوران معاصر اثر وجود دارد.
کهن‌ترین آثار موجود در این محوطه، متعلق به دوران پارینه سنگی میانی و جدیدترین آن‌ها مربوط به دوران صفویه است، اما شهرتش را بیش از همه مدیون کتیبه و نقش برجسته داریوش اول هخامنشی (۵۲۱-۴۸۶ پیش از میلاد) است که در ارتفاع حدود ۸۰ متری از پای کوه، بر دل صخره حک شده است
در بیستون ۲۷ اثرتاریخی وجود دارد که با ارزش‌ترین و مهم‌ترین آن نقش برجسته و کتیبه داریوش اول است که در آن داریوش با معرفی خود و خاندانش، قتل گئومات مغ و جنگ‌هایی را که بر ضد بزرگان و امرای یاغی کرده بود را شرح می‌دهد.

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

نامگذاری بیستون:
نام بیستون از واژه بغستان به معنی جایگاه خدایان می‌آید. احتمالاً نام باستانی آن باگاستانا (بغستان) بوده‌است. بیستون در اصل و در آغاز «بغستان» نام داشته‌است؛ که از دو واژهٔ «بغ» به معنی خدا و «ستان» که پسوند مکان به معنی جایگاه و سرزمین است تشکیل شده‌است و روی هم به معنی «جایگاه خدایان» بوده‌است. (واژهٔ بغ به معنی خدا، امروز نیز در نام شهر بغداد هست که نامی فارسی و به معنی خداداد است)

نخستین اشاره به این جایگاه در کتاب دیودوروس سیکولوس بود که در آن بخشی از نوشته‌های کتزیاس یونانی دربارهٔ بیستون آورده شده‌است. در این اشاره سنگنبشته بیستون کنده شده به دست سمیرامیس ملکه اسطوره‌ای آشوری معرفی شده و بیستون را (Bagastanon oros) معرفی کرده‌است. در آن اشاره به بیستون آورده شده بود که کوه بیستون به اهورامزدا پیشکش شده‌است.

واژه بیستون در زبان پهلوی «بَهیستان» و سپس «بَهیستون» شد. این واژه در سده‌های نخست اسلامی «بهستون» و امروزه بیستون خوانده می‌شود. یادآوری می‌گردد شکل واژه‌ای که امروزه «بی ستون» به معنی «بدون ستون» گفته می‌شود، از گویش‌های محاوره‌ای بوده و فاقد اعتبار است.

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

آثار مهم در بیستون:
از خصوصیات بارز منطقه بیستون وجود چندین اثر تاریخی و دیدنی دیگر در حواشی  آن است که از معروف ترین آنها :۱- غار شکاچیان، ۲-مر خریل، ۳-مر تاریک، ۴-مر آفتاب، ۵–مر دودر، ۶–تپه نادری، ۷–سراب بیستون، ۸–جاده حاشیه سراب، ۹–بقایای گورستان قدیمی، ۱۰–دژ تاریخی مدفون، ۱۱–نیایشگاه شانشاهان ماد، ۱۲–نقش برجسته داریوش بزرگ، ۱۳– مجسمه هرکول، ۱۴–نقش برجسته میتریدات دوم شاهنشاه اشکانی، ۱۵–نقش برجسته گودرز، ۱۶–سنگ بلاش، ۱۷–پرستشگاه شاهنشاهان پارتی، ۱۸–بقایای شهر باستانی هخامنشیان و پارتیان، ۱۹–بقایای بناهای ساسانی، ۲۰–کتیبه فرهاد کوه کن، ۲۱–بقایای پل ساسانی، ۲۲–بقایای سد ساسانی، ۲۳–سنگ های تراشیده ساسانیان، ۲۴–کاروانسرای ایلخانی، ۲۵–بناهای ایلخانی، ۲۶–کاروانسرا های صفوی، ۲۷–وقف نامه شیخ علیخان زنگنه، ۲۸– پل بیستون و آثار پراکنده دیگری در بیستون قرار دارد.

دلیل آن که همه این آثار در یک جای قرار داشته این بوده است که این محل بدون تردید از مکان های مقدس ایرانی شناخته می شده زیرا آب مظهر پاکی و روشنانی فراوان از دل کوه بیستون به بیرون روان است و داریوش بزرگ هم به دلیل اهمیت موقعیت کرمانشاه و کوه های صخره ای آن و آثار بزرگ نیاکان آریایی اش این مکان را برای کتیبه ارزشمند بیستون انتخاب نموده است.

کوه بیستون کرمانشاه شگفتی‌های مهیجی از تاریخ و قدرت دوره‌های پادشاهی ایران را به خوبی بیان می‌کند و راز و رمزهای جذاب باستانی بسیاری را در دل خود نهفته است.

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

مهمترین آثار بیستون:
کتیبه بیستون:
کتیبه داریوش پر اهمیت‌ترین و معتبرترین کتیبه‌ای می‌باشد که تاکنون در جهان شناسایی شده و این اثر ارزشمند به عنوان یکی از میراث فرهنگی بشری از سوی سازمان یونسکو به رسمیت شناخته شده و ثبت جهانی شده است. در سال ۵۲۲ قبل از میلاد داریوش کبیر نقشی از خود، فروهر، دو تن از بزرگان پارسی، گومات مغ و نه تن از شاهان مغلوب را بر دیاره‌ی کوه بیستون کرمانشاه حک می‌کند. و علاوه بر این نقش فرامین و اندرزهای خود را به صورت کتیبه‌ای بر دل کوه بیستون حجاری می‌کند.

داریوش شاه در این کتیبه شرح فتوحات خود را به خط میخی و به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی بر دل سنگ نگاشته است. عظمت این کتیبه به گونه‌ای است که فقط زبان پارسی باستان آن دارای ۴۱۴ سطر می‌باشد. در این کتیبه داریوش شاه علاوه بر شرح فتوحات خود از اهورا مزدا خدای نیکی بسیار یاد کرده و انسان‌ها را به راست گفتاری و نیک کرداری دعوت کرده است. در ادامه ترجمه چند جمله از این کتیبه را برای شما آورده‌ایم:تو که از این پس شاه خواهی بود، خود را قویاً از دروغ بپایی اگر چنان فکر کنی کشور من در امان باشد. مردی که دروغ گو باشد او را سخت کیفر ده.ستون پنج بند شش: داریوش شاه گوید آن که اهورا مزدا را به پرستو چه زنده چه مرده، برکت از آن او خواهد بود.

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

فرهاد تراش:
در دامنه‌ی کوه بیستون کرمانشاه، اثری تاریخ قرار دارد که در دل خود هزاران معما و روایت را پنهان کرده است. دیوار بزرگی که در این منطقه وجود دارد، با نام‌های فرهاد تراش، فراتاش و تخت فرهاد در بین مردم شناخته شده است. داستان‌های بسیاری در مورد دلیل پیدایش این اثر ارزشمند وجود داره؛ بعضی از قصد نوشتن وصیت نامه داریوش اول می‌گویند، بعضی معتقدند این مکان برای نگاشتن داستان‌های تاریخی خسرو پرویز ساسانی ساخته شده و خیلی از ایرانی‌ها هم باور دارند که فرهاد تراش اثر فرهاد کوه‌کن، قهرمان داستان نظامی گنجوی بوده که از عشق شیرین، همسر خسرو پرویز این دیوار را به این شکل از دل کوه به‌وجود آورده است.

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران
مجسمه هرکول:
مجسمه هرکول که به نظر می آید تندیسی از تجاوز اسکندر گجستک و حکومت سلوکیان به ایران باشد در بیستون در سال ۱۳۲۷ هجری هنگام احداث جاده آسفالته همدان به کرمانشاه در دامنه کوه کشف شد. پیکره هرکول شخص نیرومندی را نشان می دهد که به پهلوی چپ به روی نقش شیری در سایه درختی لمیده است و در دست چپ پیاله ای از شراب در دست دارد و دست چپش را بروی پای راستش قرار داده است. سر مجسمه هرکول در سال ۱۳۸۰ کنده و دزدیده شده بود که پس از چند سال کشف و دوباره به جایگاه اصلی خودش برگشت.

یک گردشگر اهل مشهد در حالی که ازدور به کتیبه نگاه می‌کند می‌گوید: درست است که من تاریخ را نخوانده ام، اما وقتی به این آثار نگاه می‌کنم انگار تاریخ ایران مقابل چشمانم مجسم می‌شود
چند گردشگر اهل کانادا هم که محو بیستون و اثار تاریخی آن شده اند می‌گویند در کشور ما اثار تاریخی و قدیمی وجود ندارد و واقعا بیستون بی نظیر است و ما اینجا تاریخ باستان ایران را می‌توانیم ببینیم.
دو سال پیش بازخوانی کتیبه با حضور پروفسور هنکلمن باستان شناس برجسته آلمانی انجام شد
پروفسور هنکلمن استاد زبان شناسی از دانشگاه برلین آلمان است که بخش عیلامی کتیبه بزرگ داریوش را با هدف بازخوانی دوباره سنگ نگاره داریوش اول و تکمیل نوشتار‌های تهیه شده پیشین باز خوانی کرد
نخستین بار در سال ۱۹۸۰ یک انگلیسی موفق به رمز گشایی از کتیبه شد، اما بخش‌هایی ازکتیبه با گذشت زمان و به علت ناملایمات باد و باران از میان رفته و ناخوانا شده بود

درازای این تندیس ۱۴۷ سانتی متر است . پشت تندیس هرکول کتیبه ای از زمان سلوکیان وجود دارد که مفهوم آن به این شرح است: ” به سال ۱۶۴ ماه پانه موی هرکول فاتح درخشان هیاکینتوس پسر پانیاغوس به سبب نجات کل امن – فرمانده کل – این مراسم بر پا شد . ” که خوشبختانه این سلسه توسط مهرداد و تیرداد پارتی در هم کوبیده شد و سلسله شاهنشاهی ایرانی اشکانیان جایگزین آن شد و دوباره ایران رو به فرهنگ کهن خود رفت و دست متجاوزان را کوتاه نمود.

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

نقش برجسته مهرداد دوم:
نقش برجسته مهرداد دوم یکی دیگر از آثار پر ارزش بیستون کرمانشاه است که حوالی سنگ نوشته داریوش جا خوش کرده است. این اثر یادگار حکومت اشکانیان در ایران است و نمایش دهنده‌ی مهرداد دوم، شاه اشکانی، به همراه ۴ نفر از مردان سیاست آن زمان است که روبه‌روی مهرداد قرار گرفته‌اند.

کتیبه‌ای همراه این نقش برجسته نیز در این محل دیده می‌شود که به خط یونانی نگاشته شده و افراد حاضر در نقش برجسته را معرفی می‌کند. کنار نقش برجسته مهرداد ، کتیبه شیخ علی خان زنگنه، یکی از حاکمان کرمانشاه قرار دارد. این کتیبه به خط ثلث است و از دیدنی های تاریخی بیستون کرمانشاه محسوب می‌شود. شیخ علی خان در زمان شاه عباس دوم صفوی وزیر بوده و در این کتیبه متنی با محتوای یک وقف نامه از خود به یادگار گذاشته است.

سراب بیستون، زیبایی طبیعت سبز و آبی در جوار کوه بیستون:
سراب زیبای بیستون در پایین کوه بیستون قرار دارد و منظره‌ی جذابی به آثار تاریخی این کوه، همچون سنگ نوشته داریوش و مجسمه‌ی هرکول دارد. این آبی زیبا کنار سبزینگی گیاهی این منطقه قاب قشنگی از بیستون کرمانشاه روبه‌روی شمه قرار می‌دهد که بعد از بازگشت از این شهر در ذهن‌تان ثبت خواهد شد. این سراب در نزدیکی کاروانسرای شاه عباسی مربوط به دوره صفوی و ایلخانی مربوط به دوره ساسانی، جا گرفته است.

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

محوطه تاریخی بیستون باارزشترین آثارتاریخی ایران

بروزرسانی شده در تاریخ: ۸ خرداد ,۱۳۹۸

قلعه توت از جاذبه های گردشگری ایلام

ایلام جاذبه های گردشگری تاریخی و فرهنگی زیادی دارد یکی از این اماکن تاریخی، قلعه توت در ناحیه جنوب روستای بانقلان است که از توابع شهر ایلام است.

قلعه توت ایلام در میان کشتزارها و باغ‌های کشاورزی و بر فراز یک تپه باستانی از گذشته بر جای مانده است و به نام قلعه توت معروف است. به دلیل فعالیت‌های نامتعارف کشاورزی در سطح تپه و دامنه‌های آن بافت سطحی تپه و بنای قلعه به هم خورده است.
قلعه یا دژ توت در میان کشتزارهاو باغهای کشاورزی و بر فراز یک تپه باستانی از گذشته بر جای مانده است و به نام قلعه توت معروف است. آثار تخریب شده قلعه توت بر فراز تپه باستانی قلعه توت ملاحظه می شود. ارتفاع تپه از سطح زمین‌های اطراف حدود ۱۵ متر اندازه گیری شده است. امروز در بنای این قلعه پلان مشخصی دیده نمی شود.

قلعه توت از جاذبه های گردشگری ایلام

بخش عمده بنا بر اثر فرسایش و تخریب تدریجی از بین رفته است. سنگ بکار رفته در معماری قلعه، به تدریج برای حصار‌کشی باغ ها و مزارع کشاورزی پیرامون انتقال داده شده که همین مساله موجب شده تا از معماری قلعه اثری باقی نماند اما این اثر به عنوان یک تپه باستانی قابل مطالعه است.
در تپه تکه های متراکم سفال و ابزارهای سنگی دیده می شود. سفال های بدست آمده همگی بدون لعاب بوده و اکثرا دارای پوشش گلی نخودی و آجری است. پخت سفال ها ناقص بوده و از مواد گیاهی، شن و ماسه برای شاموت آنها استفاده شده است. اکثر سفال ها از نوع سفال های خشن خمره ای، چرخ ساز و دارای تزیینات افزوده دور کمر یا روی شانه ظروف هستند.
در سطح تپه و در گوشه جنوب شرقی آن، توده‌ای از قلوه سنگ به ارتفاع حدودا یک متر دیده می‌شود، همچنین در حاشیه غربی سطح تپه چند ردیف توده سنگی به صورت خشکه چین دیده می‌شود. به احتمال زیاد این سنگ ها بقایای معماری قلعه سطح تپه هستند که در گذشته در ساخت دیوارها بکار رفته است. به دلیل فعالیتهای نامتعارف کشاورزی در سطح تپه و دامنه‌های آن بافت سطحی تپه و بنای قلعه به هم خورده است. در سطح و سمت جنوب تپه آثار و گچ ( و احتمالا کوره گچ) دیده می‌شود.

قلعه توت از جاذبه های گردشگری ایلام

بروزرسانی شده در تاریخ: ۷ خرداد ,۱۳۹۸

روستای حیله ور با معماری خاص و منحصربه فرد

روستای حیله ور
هرچند مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان شرقی در شناسایی روستای صخره ای کندوان و ثبت آن در فهرست آثار جهانی یونسکو کم نگذاشتند، اما در دو کیلومتری این جاذبه گردشگری روستای زیرزمینی و تاریخی حیله ور با معماری خاص و منحصربه فردش از دید آنها پنهان مانده و همچنان مهجور و در سکوت به حیات خود ادامه می دهد.

روستای حیله ور با معماری خاص و منحصربه فرد

تصاویر روستای حیله ور

البته روستاهایی مشابه روستای زیرزمینی حیله ور در دیگر نقاط استان آذربایجان شرقی چون روستای صخره ای سور در بناب و معابد مهرپرست ورجوی در مراغه نیز وجود دارد و چنین به نظر می رسد در گذشته، این نوع معماری در مناطق کوهستانی، امن ترین و راحت ترین نوع زیست و معیشت بوده است.

روستای حیله ور با معماری خاص و منحصربه فرد

عکس های روستای حیله ور

خانه هایی در دل زمین
در نگاه اول نمیتوان حدس زد خفره های متعدد موجود در دل کوهپایه مجاور روستای کندوان مربوط به روستایی است که روزگاری محل زندگی مردمانی بوده که شاید از ترس دشمنان یا حیوانات وحشی در آنجا سکونت گزیدند.
اما با پرس و جو از دستفروش های اطراف دامنه کوه، خیلی زود میتوان پی برد این مکان، روستایی مدفون در دل خاک است.

روستای حیله ور با معماری خاص و منحصربه فرد

تصاویر روستای حیله ور

حیله ور در ۴۴ کیلومتری شهر تبریز و از توابع شهرستان اسکو در استان آذربایجان شرقی است و شیوه معماری آن به گونه ای است که خانه ها در دل زمین و به صورت زاغه های زیبا و با سبک بسیار عالی کنده شده و بنا به گفته برخی کارشناسان از آنجا که این خانه ها از دید رهگذران پنهان است، به روستای حیله ور معروف شده.
برخی خانه های این روستا رو به طلوع و غروب خورشید قرار دارد که به اعتقاد برخی پژوهشگران، این معماری حکایت از باور مردمان حیله ور به آیین میتراییسم دارد.
کوچ به سمت کندوان
تصور کارشناسان این است که اهالی کندوان در مرحله اول در حیله ور زندگی میکردند و به دلایلی که بیشتر مصون بودن از حملات اقوام مهاجم میتواند باشد، آن را رها کرده و به کندوان فعلی که تنگه اش قابل دفاع بوده، کوچ میکنند.

روستای حیله ور با معماری خاص و منحصربه فرد

بروزرسانی شده در تاریخ: ۵ خرداد ,۱۳۹۸

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

فکر کنید وسط کویر خشک و گرم و سوزان، از تنگه ای بگذرید که نامش بلبل است. وسط یک سرزمین هموار و پست و خاک آلود، از تنگه ای بگذرید که نامش برج است! این تضادهای شیرین را فقط در کویر لوت ایران می توانید ببینید. جایی که دو تنگه آبرفتی بُرج و بلبل تبدیل به پدیده‌های شگفت انگیز لوت شده اند.
وجود دشت های وسیع عاری از گیاه وپهنه های شنی وتوده های ماسه بادی وانواع لکه های کویری که معرف وضعیت عمومی لوت است، این ذهنیت را تقویت می کند که لوت سرزمین مسطح و بی دروپیکری است که صرفا دارای پدیده های همگون دشتی است. اما وجود ناهمواری های گوناگون وعوارض های طبیعی منحصر بفرد، نشان از تنوع پدیده های بیابانی در لوت دارد.

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

 تنگ‌های بُرج و بلبل از پدیده‌های بی نظیر بیابان لوت مرکزی‌ هستند. این تنگ‌های آبرفتی، بر اساس پیکربندی عمومی آنها و همچنین وضعیت زمین ریخت‌شناسی (ژئومرفولوژی) توسط کارشناسان با اسامی برج و بلبل نامگذاری شدند و با فاصله حدود ۷ کیلومتر در شرق و غرب رودشور قرارگرفته‌اند و فاصله بین آنها را تل‌های شنی پشت نهنگی، کلوت‌های پراکنده و عرصه‌های رُسی و شنی فرا گرفته‌اند.
 از عصر یخبندان تا عصر تکنولوژی
تنگ بُرج، شاهکار طبیعی کویر لوت محسوب می‌شود که در بررسی اولیه به نظر می‌رسد قدمت تشکیل این تنگ به زمان های بوجود آمدن سازند کلوت‌ها، یعنی بین دوران یخبندان اول و دوم زمین شناسی برسد. تنگ برج در واقع مسیل آبرفتی است که روان آب های پرحجم دشت غربی لوت مرکزی به سمت مخروط افکنه‌های عمیق دامنه شرقی را تسهیل کرده است.
هرچند که از زمان تشکیل این تنگ که ابتدا بر اساس فرسایش آبی ومتعاقبا به واسطه فرسایش بادی بوجود آمده است، هزاران سال می‌گذرد، اما در حال حاضر نیز محل عبور روان آب هایی است که گاهاً بر اثر رگبارهای موقتی ایجاد می‌شود.

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

 دهانه ورودی این تنگ حدود هشت متر است که با مرتفع شدن دیوارهای عظیم طرفین آن، دهانه تنگ تر می شود. تا جایی که پهنای عمومی دهانه آن به حدود ۵/۱ تا ۲ متر می رسد. ارتفاع دیواره های تنگ بُرج حدود پنجاه متر است و صخره های منفرد سوزنی شکل بسیار مرتفع به صورت برج های نوک تیز در کنارآنها به صورت موازی استقرار یافته اند و اشکال جذاب وشگفت انگیزی را بوجود آورده اند که به لحاظ ارزشهای زمین شناختی در جایگاه ممتازی قرار می گیرند.
ارتفاع زیاد دیواره های طرفین وتنگ بودن راهروهای پیچاپیچ این تنگ موجب شده تا در طول روز به بسیاری از نقاط آن نور آفتاب نرسد.
گذر از راهروهای شنی
آشکار بودن طبقات رسوب گذاری شده طی دوران های مختلف در دیواره های این تنگ باعث شده تا محققان علوم زمین شناسی بهتر پی به قدمت تشکیلات سازند لوت ببرند. بنابراین لزوم بررسی و مطالعه وضعیت طبیعی تنگ برج در آینده توسط متخصصین رشته های رسوب شناسی، ژئومرفولوژی وجغرافیا ضروری است.
پیچیدگی راهروهای تنگ و وجود دیواره های مرتفع و همچنین صخره های مخروطی با ترکیب رس موجب شده تا شرایط بسیار مناسبی برای زیست گونه های جانوری در تنگ برج فراهم شود.

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

 وجود انواع قاب بالان، سارگپه، قراب، بیدها ، انواع عنکبوت، خزندگان و روباه شنی در این ناحیه شرایط اکومرفولوژی کم نظیری در لوت به وجود آورده است به گونه‌ای که ذخیره گاه غذایی پرندگان شکاری مهاجر را نیزموجب شده است و نشان از اهمیت ویژه زیست محیطی زیستگاه تنگ برج در بوم سازگان لوت دارد.
تنگ برج به لحاظ ساختار زمین شناسی و اکومرفولوژی و همچنین زمین ریخت شناسی و چشم اندازهای بی نظیر اقلیم گرم و خشک لوت و همچنین نقش تعادلی آن در فلات ایران، شایستگی والایی برای ثبت در فهرست میراث های طبیعی، ملی جهان را دارد که کانون سبز فارس مقدمات تشریفات قانونی آن را در برنامه دارد.

آشنایی با دو تنگه بُرج و بلبل

بروزرسانی شده در تاریخ: ۵ خرداد ,۱۳۹۸

غار طلسم سکونتگاه درندگان

اگر روزی تصمیم گرفتید شجاعانه ترین سفر ماجراجویانه تان را رقم بزنید، می توانید روی غار طلسم ایوان ایلام به عنوان یک مقصد خطرناک حساب باز کنید! غاری که در ضلع شرقی دهستان سراب ایوان در ارتفاعات دَروَن درِیژْ و در بالای کوه مانشت، قرار دارد و به عنوان سکونتگاه درندگان کوهستان شناخته می شود!

در غار طلسم ایوان، همه چیز برای شگفت زده شدن و وحشت کردن فراهم است! از ورودی تا انتهای غار طلسم ایوان، حدود ۳۰۰ متر مسافت است که ۱۰۰ متر اول آن به صورت فضای باز بوده و مابقی با سقفی که در آن استالاگتیت یا چکنده به چشم می خورد، پوشیده شده است. در عمق ۱۰۰ متری غار یک سه راهی خواهید دید که یکی از دهلیزهای آن ۲۰ متر عمق دارد و از فاصله ۱۰ متری تنگ و صعب العبور می شود. از اینجا به بعد، خفاش ها همسفران شما هستند که اگر از قندیل های غار سر و ته نشده باشند، در حال پرواز در ارتفاعی نزدیک به صورت شما هستند!
بعد از گذشتن از این راه صعب العبور، تا عمق ۲۰۰ متری، غار به صورت نیم دایره امتداد دارد و از ۲۶۰ متری به بعد مجرای غار باریک می شود. از اینجا به بعد، مجبورید با مشقت بیشتری غار را ادامه دهید. چرا که بخشی از این غار طبیعی ریزش کرده و مسیر را بسته است. شاید به همین دلیل باشد که حیوانات درنده منطقه، ترجیح داده اند در این غار سوت و کور پناه بگیرند و طعمه های شکار شده شان را در پستوهای آن ذخیره کنند. به خصوص که شرایط خاص منطقه و کوهستانی بودن آن کمک می کند تا لاشه ها مدت بیشتری سالم بمانند.

غار طلسم سکونتگاه درندگان
در عمق ۱۰۰ متری غار یک سه راهی خواهید دید که یکی از دهلیزهای آن

۲۰ متر عمق دارد و از فاصله ۱۰ متری تنگ و صعب العبور می شود.

از اینجا به بعد، خفاش ها همسفران شما هستند که اگر از قندیل های غار

سر و ته نشده باشند، در حال پرواز در ارتفاعی نزدیک به صورت شما هستند!

 
سال ۶۹ بود که غار طلسم ایوان توسط هیأت کوهنوردی استان ایلام و با همکاری امور سیاحتی فرهنگ و ارشاد اسلامی به طور کامل شناسایی و مشخص شد که جنس سنگ های غار، آهکی است و قسمتی از کف آن خاکی و قسمت های دیگری از آن هم سنگی است.
متاسفانه از این غار عکس های زیادی در دست نیست و دلیل آن هم همان موضوعی است که در ابتدای مطلب خواندید؛ این غار آنقدر صعب العبور، خطرناک و ناامن است که کمتر گردشگری تصمیم می گیرد به آن سفر کند. مگر آنکه قصد داشته باشد درندگان وحشی کوهستان را از نزدیک ملاقات کند!

غار طلسم سکونتگاه درندگان

بروزرسانی شده در تاریخ: ۵ خرداد ,۱۳۹۸

همه چیز درمورد کتراک

کتراک چیست؟

کتراک ماده ای غیر منفجره است که وقتی با آب ترکیب میشود به صورت دوغاب در می آید و با قدرت بالای نیروی کشش که  به دیواره چال ها وارد میکند باعث شکستن سنگ یا بتن میشود و همانند مواد منفجره عمل میکند ولی گاز یا حرارت بالایی تولید نمیکند ولرزش زمین و  صدای مهیبی ندارد. در گذشته در معادن یا عملیات ساختمانی و راه سازی از مواد منفجره آتش زا استفاده میشد که از نظر امنیتی مشکل ایجاد میکرد و علاوه بر صدای مهیبی که ایجاد میکرد پرتاب سنگ شدید داشت و وقت و هزینه زیادی هم صرف میکرد ولی امروزه از کتراک استفاده میشود چون در کمترین زمان بهترین بازدهی را دارد و از همه مهمتر بخاطر ارزان بودن قیمت مورد استقبال بسیاری از مصرف کنندگان بویژه معدنکاران قرار گرفته است.

کتراک در بسته های ۱۰ کیلوگرم و ۲۵ کیلو گرمی میباشد واز سه نوع کتراک ۳۰ دقیقه ای، کتراک ۲ ساعته و کتراک ۱۲ ساعته است. فعل و انفعالات کتراک از همان لحظه مخلوط کردن و ریختن در چال شروع میشود از همین رو وقت زیادی صرف نمیشود و بسته به نوع کتراکی که استفاده میشود زمان لازم است که عملیات شکست انجام شود. میزان استفاده از کتراک نیز همیشه یکسان نیست و بستگی به نوع سنگ یا بتن دارد به عنوان مثال در سنگ یا بتن هایی که دور انها باز باشد و بدون آلماتور باشند در هر متر مکعب بین ۵ تا ۱۵ کیلو گرم کتراک استفاده میشود ولی در صورتی که دور کار بسته باشد یا بتن مسلح باشد برای هر مترمکعب بین ۱۵ تا ۴۵ کیلوگرم کتراک استفاده میشود.

کاربرد کتراک:

ازپودر منبسط شونده ی  کتراک در مناطق کوهپایه ای،احداث مترو واحداث تونل ها و یا معادنی که درنزدیکی منازل مسکونی وجاده ها یا خطوط لوله  نفت و آب قرار دارند و همچنین در پروژه های ساختمانی استفاده میشود. استفاده از کتراک در سنگهای پر درز و شکاف مناسب نمیباشد بخاطر اینکه مواد در سنگها حرکت کرده و شکستگیهای نا همگونی ایجاد میکند

همه چیز درمورد کتراک

نحوه استفاده کتراک:

نسبت اختلاط کتراک با آب ۳ به ۱ است یعنی به ازای ۳ کیلو گرم کتراک ۱ لیتر آب استفاده شود

این اختلاط حتما باید در ظروف پلاستیکی صورت گیرد

از آب معمولی با درجه حرارت بین ۱۵ تا ۴۵ درجه سانتیگراد برای اختلاط استفاده شود

دوغاب حاصله را بلافاصله بعد از آماده سازی در چال ها ریخته و تا مقدار ۹۵% چال پر شود

سر چال ها  با چوب یا گوه پوشیده شود (برای جلوگیری از پاشیده شدن کتراک به بیرون از سوراخ ها)

توجه داشته باشید اگر درون چال ها گرد وغبار باشد قبل از ریختن دوغاب باید گرد وغبار را خارج کرد

در صورت بارش باران یا برف باید یک پوشش پلاستیکی (بعد از ریختن دوغاب) روی چال ها قرار داد

مزایای استفاده از کتراک:

با حفاری و آرایش چال ها در جهت های مشخص میتوان شکستن دیواره چال ها را هدایت کرد و در نهایت سنگ و یا بتن را به طور دلخواه برش داد

استفاده از این پودر منبسط شونده بسیار آسان است و نیلز به مهارت خاصی ندارد

پودر منبسط شونده کتراک دارای بسته بندی مخصوص میباشد که به آسانی قابل حمل و نقل است

کتراک از مواد طبیعی ساخته شده است که کاملا با محیط زیست سازگار است و هیچ آسیبی به محیط زیست نمیرساند

و از معایب این مواد این است که بسیاری از پودرهایی که در بازار موجود است برای استفاده در شرایط آب و هوایی مختلف تولید نمیشوند و از یک پودر واحد برای مناطق گرم و سرد استفاده میشود ازین رو چون گرما نقش زیادی در فرآیتد انبساط دارد در هوای سرد از بازدهی زمانی و مالی معادن کاسته میشود. واحتمال پرتاب سنگ در چال هایی که آفتاب خورده وجود دارد لذا بهتر است در مناطق گرم عملیات شکست در اوایل روز و یا عصر انجام شود

همه چیز درمورد کتراک

نحوه طراحی چال ها:

فرمول تجربی که در طراحی فواصل چال ها اجرا میشود به این صورت میباشد:

ضریب * قطر چال = حداکثر فاصله چال ها(میلی متر)

ضریب مورد نظر در فرمول محاسبه بالا را میتوان از طریق جدولهای مخصوص که برای تعیین مقدار این ضریب تهیه شده استفاده کرد که این ضریب بر اساس داده های تجربی در معادن به دست آمده است.

نکات ایمنی:

کتراک به صورت پودر باشد یا دوغاب برای چشم خطرناک است و حتما باید در حین کار با کتراک از عینک ایمنی استفاده شود (در صورت پاشیده شدن کتراک از چال ها و پخش شدن در هوا از محیط دور شوید که باعث تنگی نفس یا سوزش چشم شما نشود)

در صورت تماس کتراک با چشم فورا چشم خود را با آب سرد و صابون بشویید و سریعا به پزشک مراجعه کنید

همه چیز درمورد کتراک