ساروج از ابتکارات معماران ایرانی در دوران بسیار کهن است. برای ساختن آن نخست خاک رس و آهک را به نسبت شش و چهار مخلوط میکنند و گلی سفت می‌سازند و دو روز آن را ورز می‌دهند. بعد، قسمتی از خاکستر کوره‌های حمام را با مقداری مواد الیافی لوئی (تخم و پرزهای نوعی نی است) به آن اضافه میکنند و مخلوط تازه را با چوبهایی به قطر ده سانتیمتر می‌کوبند تا به خوبی باهم عجین شوند.
ساروج ملات آهک آبی سنتی ایران است که به دو روش سرد و گرم تولید می‌شده‌است. در روش گرم، کلوخه‌های سنگ آهک رس‌دار را می‌کوبیدند تا نرم شود سپس، خاک به دست آمده را با کاه و پهن و آب مخلوط می‌کردند. پس از آن، گل به دست آمده را روی زمین با ضخامت ۱۰ سانتیمتر پهن کرده و بعد از خشک شدن، قطعه‌های خشک شده را می‌پختند. نهایت، هنگامی‌که قطعه‌ها پخته شد آنها را آسیاب می‌کردند. محصول به دست آمده رنگ لیمویی یا قهوهای روشن داشت که ساروج گرم نامیده میشد.
در روش سرد، ساروج از مخلوط‌کردن آهک شکفته، خاکستر، ماسه بادی، خاک رس و لوئی یا مغز نی ساخته میشد. بنابر موارد کاربرد مختلف، ممکن بود افزودنی‌های دیگری همچون موی بز یا گوساله یا انسان، سفیده تخم‌مرغ، چربی گوساله و… به آن ترکیب افزوده شود).
اهمیت ساروج
در دروان گذشته، ساروج از اهمیت خاصی برخوردار بوده و جهت ساختن حوض، پل، آب‌انبار، برکه گرمابه و بنای خانه و سد کاربرد داشته‌است.
ساروج یکی از مصالح قدیمی مصرف شده در ایران و بعضی کشورهای کنارهٔ خلیج فارس میباشد که تاریخ شروع کاربرد دقیق آن را نمی‌توان حدس زد، ولی نمونه‌هایی ۷۰۰ ساله از ساروج هم‌اکنون در نقاط مختلف ایران یافت میشوند.[۳] در کلیه ساروجها از شن و ماسه و آهک و سفیدهٔ تخم مرغ استفاده می‌شده.
ردپای ساروج در کشورهای دیگر
از کشورهای دیگری که ردپایی از ساروج در آن یافت میشود:
- کشور پادشاهی سلطنت عمان.
- کشور یمن وجاهای دیگر.
- کشور ایران – شهرتاریخی باستانی شوشتر
در دانشگاه‌های کشور عمان، به ساروج به عنوان یک ملات نگریسته میشود – در دانشگاه «سلطان قابوس»، در کشور عمان- و حتی مقاله‌هایی نیز در این زمینه ارائه گردیده‌است. آخرین باری که در ایران از ساروج استفاده شده حدود هشتاد سال قبل و در ابتدای دوره پهلوی بوده که از این تاریخ به بعد این ملات کلاً به فراموشی سپرده شده و از صحنه معماری ایران حذف گردیده‌است و فقط در کتب مصالح به آن اشاره شده‌است. در افغانستان هم اکنون از این ملات استفاده میشود.
برای مثال در سال ۱۳۸۴ برای تعمیر و بازسازی باغ بابر در کابل هنگام ساخت حوضچه و آب‌نمای پلکانی از ساروج استفاده شده‌است. برای این منظور بر محیط دایره‌ای به قطر ۱۰ متر مربع چاله‌ای به پهنای نیم متر و عمق نیم متر کنده و داخل آن مصالح لازم شامل خاکستر، آهک، ماسه ریز، خاک سرخ و آب ریخته و سپس چرخ سنگی (مشابه لاستیک خودرو در نظر بگیرید) که توسط چند نفر با طناب کشیده و داخل گودال نیم متری چرخانده میشد و یک نفر پس از عبور چرخ سنگی مصالح کوبیده شده را با بیل زیر و رو میکرد تا دوباره چرخ سنگی از روی آن بگذرد و به این ترتیب مدت زیادی ملات ورز داده میشد.
سپس ملات آماده در محل آن استفاده و روی آن گونی خیس می‌انداختند. استاد کاران افغان معتقد بودند این ملات از سیمان محکم‌تر است. آنها با وجود در دسترس بودن سیمان برای ساخت حوض آب با زحمت زباد تهیه ساروج را برگزیده‌اند.
کتراک المانی,ایتالیایی,امریکایی و ترک در ایران وجود ندارد.تمام مواد اولیه نیز ایرانی میباشند.
کتراک ۳۰ دقیقه ای فقط در کیسه های ۲۰ کیلویی و کتراک ۲ ساعته و ۲۴ ساعته در کیسه های ۲۵ کیلویی میباشد
۰۲۱۶۶۸۷۳۶۷۴–۰۲۱۵۵۴۰۹۹۰۸- ۰۹۱۹۵۰۰۰۱۵۶ اقای حسینی مدیر فروش و مشاور تخریب
۰۹۳۸۴۷۹۱۰۵۹ اقای احمدی نمایندگی فروش تهران
اقای حسینی نمایندگیاصفهان ۰۹۱۳۹۶۱۴۶۸۴
ارسال با اتوبوس و باربری به تمام نقاط کشور و تهران ارسال با پیک وخرید حضوری
ادرس دفتر فروش : تهران . خیابان آذر بایجان . بین خیابان کارون و قصر دشت . روبروی پمپ بنزین . پلا ۱۰۰۵ .واحد ۴
قبل از مراجعه حتما هماهنگ شود . ساعت کار از ۹:۳۰ صبح تا ۲۰ ۰۲۱۶۶۸۷۳۶۷۴-۰۹۱۹۵۰۰۰۱۵۶
ادرس انبار تهران : میدان قزوین. خیابان قزوین . روبه روی شهرداری . گاراژ رامین . پلاک ۳۱ . اقای دربانی.
قبل از مراجعه حتما تماس گرفته شود . ساعت کار شنبه تا چهارشنبه ۹ تا ۵ بعد از ظهر ۰۲۱۵۵۴۰۹۹۰۸-۰۹۳۸۴۷۹۱۰۵۹
