باستان شناسی، دانش بررسی فرهنگ های انسانی از راه بازیابی، مستندسازی، و تحلیل بازمانده های مادی بشر، همچون معماری، دست ساخته ها، بازمانده های انسانی و یا پهنه زمین است। هدف نهایی باستان شناسی، روشنگری درباره تاریخ بشر و فراز و فرود شکل گیری تمدن است। از این رو بسیاری از رشته های دیگر علوم انسانی نظیر تاریخ، گیتا شناسی، زمین شناسی و مردم شناسی در پیوند با این دانش بشری بوده اند. با این حال علم باستان شناسی از چندین دهه قبل نه تنها در اصول و روش تحقیق، بلکه در اهداف نیز به سرعت دستخوش تحولات بنیادی شده است. در ایران همپای کاوش های فرنگیان، دانش باستان شناسی نزد معدود دانش آموختگان و فرهیختگان این رشته، بسط و گسترش یافت. در این میان بودند بزرگانی که در تثبیت و ساماندهی مبانی باستان شناسی از یک سو و پژوهش های فراگیر عملی این رشته در ایران سهم بسزایی داشتند. علم باستان شناسی ،‌علمی ست که یک باستان شناس از راه بررسی علمی و آزمایشگاهی و تجزیه و تحلیل مدارک بدست آمده از گذشتگان و پیشینیان وجود یک چیز را از نظر علمی اثبات می کند . باستان شناس ضمن اثبات فرضیه های تاریخی بزرگترین خدمتی را که انجام می دهد بر ملا کردن دروغ های تاریخی ، خرافات قومی و مذهبی و یا افشای واقعیات تاریخی می باشد.

باستان شناسی
باستانشناسی در ایران ابتدا مخلوطی از تحقیقات زمین شناسی اروپائیان برای اکتشاف نفت و علاقه بعضی از تاریخ دوستان غربی در ایران بود که به این شکل آغاز شد .جستجو گران نفت ابتدا به مناطقی رفتند که در گذشته های دور دارای تمدنی خاکی و آبی بوده است.آنها با تهیه نقشه های هوایی از مناطق مانند دشت خوزستان که در نزدیکی بین النهرین قرارداشته و یا جلگه های فلات ایران درست در مناطقی که روزگاری تمدنهای عظیمی قرار داشته به وجود نفت در دل زمین پی برده و عکس و نقشه تهیه میکردند. البته حتما” می دانید که نفت نیز از انباشته شدن اجساد و پیکره موجودات خاکی و دریایی طی سالها به وجود می آید ، پس آنان راه گزافی نرفته و دقیقا” به نقاطی پاگذاشتند که سابقه تاریخی دارند به همراه این گروههای جستجوگر نفت ،عده ای برای برای کشف تاریخ آمدند ، کسانی مانند مادام دیولا فوا ی فرانسوی یا دکتر ژاک دومورگان و بعدها پروفسور گریشمن ابتدا برای کشف تاریخ پا به ایران گذاشته بودند …اینان ابتدا توانستند آثار معماری و بناهای عظیم تمدن ایران را کشف کنند. در آن زمان مردم در گیر خرافه ، بی سوادی ، نا آگاهی بودو و اطلاعات کافی درباره ی تاریخ سر زمین خود نداشتند . پس از چندی این باستانشناسان توانستند با اکتشافات عمیق تر در دل خاک به اثار فرهنگی ایران برسند و با گنجینه ای ارزشمند و غنی و سرشار از فرهنگها و آداب و روسم مختلف و اقوام متنوع و صدها جور زندگی و مردم متفاوت آشنا شوند.

باستان شناسی
در حقیقت ،باستان شناسی یکی شعبات انسان شناسی است که در تصحیح متون تاریخی نقش عمده ای دارد.
با تاسیس دانشگاه تهران و گسترش علوم جدید در ایران، بزودی باستان شناسان جوان ایرانی کار پژوهش های دیرین شناسی را ادامه داده و با درک عمیقی که از ایران و جایگاه فرهنگی آن داشتند؛ دامنه پزوهش ها را گسترش دادند.
اینک باستان شناسان ایرانی در همه عرصه ها پیشتاز شناخت علمی فرهنگ و تمدن ایرانی هستند.

باستان شناسی