موزه ادبیات نظامی گنجوی در باکو
موزه ادبیات نظامی گنجوی در باکو
موزه ادبیات نظامی گنجوی در یکی از زیباترین ساختمان های شهر باکو در فاصله چند قدمی تا میدان فانتین آرمیده، یکی از قابل تحسین ترین ساختمان های باکو که جلوه گر سبک معماری ترکیبی شگرفی است. این ساختمان که هم اکنون میزبان موزه می باشد در ابتدا به عنوان یک هتل ساخته شد. نمای بیرونی آن با کاشی های آبی و فیروزه ای رنگ مزین شده و فضای داخلی اش با مجسمه هایی از نوابغ ادبی کشور آذربایجان جذابیتی دو چندان پیدا کرده، مجسمه هایی زیبا از مشاهیری نظیر محمد فوضولی، ملا پناه واقف، میرزا فتحعلی آخوند زاده، خورشید بانو ناتوان، جلیل محمد قلی زاده و جعفر جبارلی.
این موزه به عنوان یکی از بزرگترین خزانه های فرهنگ آذربایجان دارای ۲۳ اتاق و بیش از ۳۰۰ نمایشگاه از نسخه های خطی روشن، هنر خوشنویسی، نسخه های نادر، عکس ها و فیلم هاست.
موزه ادبیات نظامی گنجوی در شهر پایتخت زیبای آذربایجان، شهر باکو و فاصله ای نه چندان دور تا میدان فاونتین و در نزدیکی ورودی ایچری شهر قرار گرفته و به راحتی از طریق مترو قابل دسترسی است.
این خزانه ارزشمند آذربایجان با هدف نمایش و حفظ مطالب علمی و ادبیات فرهنگی آذربایجان برپا شده و می توان از آن به عنوان محل انجام تحقیقات علمی گسترده و انتشار کتاب ها و مقالات متعدد نام برد.
موزه ادبیات نظامی گنجوی در باکو
ساختمان این موزه برای اولین بار در سال ۱۸۵۰ به عنوان یک کاروانسرای یک طبقه بنا گردید و در سال ۱۹۱۵ به جایگاه هتل متروپل تبدیل شد. در راستای این تغییرات طبقه دوم ساختمان نیز بنا گردید. در سال های ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ کارگران کابینه وزرای جمهوری دموکراتیک آذربایجان در این محل زندگی و کار می کردند پس از آن در دهه ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ شورای اتحادیه کارگری آذربایجان در این ساختمان شکل گرفت.
در تاریخ یکم نوامبر سال ۱۹۳۹ طبق دستور شورای مردمی کمیسرهای شوری آذربایجان تحت شماره ۴۹۷۲ موزه یادبودی به پاس بزرگداشت نام نظامی در راستای هشتصدمین ساگرد شاعر شهیر ایرانی نظامی گنجوی بنا گردید. ساختمان مذکور تحت پروژه اصلاحی به کمک معمارانی متبحر نظیر صادق الاکبر اوغلو داداشوف (Sadikh Dadashov) و میکائیل الاسگر اوغلو حسینوف (Mikayil Huseynov) که هم اکنون تندیسشان نیز در موزه نگهداری می شود، قرار گرفت. بعدها نام آن از موزه یادبود به موزه ادبیات آذربایجان تغییر یافت. طراحی داخلی موزه هنر دست لطیف کریموف (Letif Kerimov) می باشد.
در طی جنگ جهانی دوم مراسم بزرگداشت هشتصدمین سالگرد شاعر پارسی زبان نظامی گنجوی در محاصره لنینگراد برگزار شد. علی رغم اینکه این موزه در سال ۱۹۳۹ تاسیس گشت اما در تاریخ چهادهم مه سال ۱۹۴۵ و بعد از پیروزی در جنگ کبیر میهنی (Great Patriotic) درب های خود را به روی بازدیدکنندگان گشود.
موزه ادبیات نظامی گنجوی در باکو
ساختمان موزه در سال ۱۹۵۹ و ۱۹۶۷ دوبار تحت پروژه اصلاحیه، گسترش و ارتقا قرار گرفت و بار دیگر در طی سال های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ شاهد تغییراتی بود. بعد از اینکه رئیس جمهور آذربایجان الهام علی اف در تاریخ سی ام دسامبر سال ۲۰۰۴ از این موزه در تابستان سال ۲۰۰۵ پروژه های اصلاحی جدید برای آن پایه ریزی گردید و کابینه وزرای جمهوری آذربایجان بودجه ای بالغ بر ۱۳ میلیون منات را برای انجام این برنامه ها در نظر گرفتند.
بر اساس این پروژه بزرگ مساحت محوطه موزه به ۲۵۰۰ متر مربع افزایش یافت و تعداد سالن های آن به ۳۰ سالن اصلی و ۱۰ سالن کمکی ارتقا یافت. تا قبل از انجام بازسازی تنها امکان ارائه ۱۰۰۰ نمایشگاه از ۱۲۰۰۰۰ تای موجود بود اما بعد از انجام پروژه ارتقایی این تعداد به ۲۵۰۰۰ نمایشگاه افزایش یافت.
مساحت کلی موزه ۲۵۰۰ متر مربع می باشد که ۱۴۰۹ متر از آن به موزه و ۱۷۳ متر مربع دیگر به فضای مسجد اختصاص یافته. به طور کلی این موزه میزبان بیش از ۳۰۰۰ نسخه خطی، کتاب های نادر، پرتره ها، مجسمه ها، تصاویر و خاطرات شاعران متعدد می باشد.
