آموزش فلزیاب
بروزرسانی شده در تاریخ: ۱۹ اسفند ,۱۳۹۳
آموزش فلزیاب:
مداری که بصورت کیت در دسترس شماست یک فلزیاب با کاربرد آماتوری است . از این مدار می توان بعنوان یافتن فلزات در عمق حداکثر ۵۰ سانتیمتری یا بعنوان لوله یاب ( تعیین مسیر لوله در دیوار ) استفاده نمود . مدار از نظر فنی شامل دو نوسان ساز می باشد . نوسان ساز اولیه شامل فیلتر ۵/۵ مگاهرتز و ترانزیستور T1 می باشد و نوسانات این بخش توسط ترانزیستور T2 تقویت می شود . نوسان ساز دوم نیز شامل بوبین L ، خازن موازی آن ( خازن VC ) و ترانزیستور T3 است .
طرز عملکرد این مدار بگونه ای است که هر گونه تغییر در وضعیت نوسان ساز دوم ( این امر با نزدیک شدن فلز به بوبین جستجوگر صورت می پذیرد ) باعث تغییر در وضعیت پایداری دو نوسان ساز شده و نتیجه در خروجی بصورت صوت تقویت شده ( توسط مدار آمپلیفایر LM386 ) ظاهر می شود .
در مونتاژ قطعات به این موارد توجه نمائید :
خازن های عدسی بر اساس کد شناسائی روی بدنه شان ابتدا کاملاً متمایز و سپس در مکانهای نصب شوند .
خازن های الکترولیت بر اساس پایه مثبت و منفی شان نصب شوند . ( محل قرار گرفتن پایه مثبت با علامت + مشخص شده است .
در محل VC یکعدد خازن بطور صحیح نصب شده است .
فیلتر ۵/۵ مگاهرتز بترتیب پایه ها در مکان خود نصب شود . این فیلتر شباهت به خازن عدسی دارد ولی دارای ۳ پایه است . جهت قرار گرفتن این فیلتر فرقی نمی کند ولی از نظر ردیف بر شکل روی فیبر منطبق شود .
دیود سیگنال رادیوئی چنان نصب شود که نوار سفید روی بدنه آن عکس نوار سفید شکل روی فیبر منطبق شود .
پتانسیومتر بترتیب پایه ها در مکان خود نصب شود . بسته به سایز این قطعه ، برای پایه وسط این قطعه ، بر روی فیبر دو سوراخ تعبیه شده که فقط یکی از آنها مورد استفاده قرار می گیرد .
ترانزیستورها چنان در مکانشان نصب شوند که از نظر سطح مقطع بر شکلهای روی فیبر منطبق شوند .
آی سی نیز چنان در مکان خود نصب شود که تو رفتگی U شکل لبه آن بر شکل مشابه روی فیبر منطبق شود .
قبل از نصب بوبین جستجو گر لازم است که حتماً لاک نوک پایه های آن توسط تیغ و بطور کامل ( گرداگرد ) تراشیده شود . در غیر اینصورت هنگام لحیمکاری اتصال کامل بین مس داخلی سیم و نوارهای مسی مدار برقرار نشده و مطمئناً کیت عمل نخواهد کرد .
این کیت نیاز به یک بلندگوی معمولی هشت اُهم دارد که باید توسط دو رشته سیم به محل SP متصل شود . برای این بلندگو حتماً از یک قاب مناسب استفاده شود تا قدرت صوتی آن بیشتر و دقیق تر باشد . در یک آزمایش می توانید بلندگو را بطور معکوس داخل یک لیوان با قطر مشابه بلندگو قرار دهید تا اهمیت قاب مناسب در تغییر قدرت و کیفیت صدا برایتان آشکار شود .
منبع تغذیه این کیت می تواند یک باتری ۹ ولت یا مجموعه ای از ۶ باتری قلمی سری شده باشد و باید با رعایت قطب مثبت و منفی به محل کانکتور BAT متصل شود .
آزمایش مدار :
ابتدا پتانسیومتر POT را در وضعیت وسط قرار داده و سپس تغذیه ۹ ولت را با رعایت مثبت و منفی به مدار متصل کنید . در اینصورت صدائی در بلندگو شنیده خواهد شد که قدرت و ضعف آن توسط پتانسیومتر قابل تنظیم می باشد . اکنون یک وسیله فلزی ، مثلاً پایه فلزی هویه یا یک انبردست را به بوبین جستجو گر نزدیک کنید . ملاحظه می شود که نتیجه نزدیک شدن شیئ فلزی به این بوبین تغییرات در صوت بلنگو خواهد بود . برای بهترین وضعیت با چند بار نزدیک و دور کردن شیئ فلزی به بوبین و همزمان تنظیم صدای بلندگو توسط پتانسیومتر ، به بهترین وضعیت مدار از نظر برد خواهید رسید . بطور مثال در تنظیم خوب پتانسیومتر ، بوبین یک وسیله فلزی ۱۰ در ۱۰ سانتیمتر را از فاصله تقریبی ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتری تشخیص داده و نتیجه بصورت تغییر در صوت ظاهر می شود . بدیهی است قدرت تشخیص مدار بستگی به بزرگی و جرم فلز دارد . بطور مثال بوبین جستجو گر قادر است یک وسیله فلزی به ابعاد ۵۰ در ۵۰ سانتیمتر را از حدود ۴۰ سانتیمتری تشخیص دهد و یا یک باتری کتابی ۹ ولت را از حدود ۱۰ سانتیمتری تشخیص خواهد داد . با چندین بار تنظیم پتانسیومتر در وضعیت های مختلف ، بهترین نتیجه حاصل خواهد شد . برای نتیجه بهتر توصیه می شود پتانسیومتر چنان تنظیم شود که صدای بلندگو نزدیک به قطع شدن باشد . در اینصورت با نزدیک شدن فلز به بوبین ، صدا قطع می شود .
برای استفاده راحت از این فلزیاب یک دسته جستجوگر شامل یک میله چوبی بطول تقریبی ۱۲۰ سانمتیمتر و یک صفحه دایره ای از جنس پلاستیک یا چوب ، و بکمک یک لولای عایق به یک طرف میله چوبی متصل و سپس بوبین جستجوگر را بر روی آن نصب کنید . مدار نیز داخل یک قاب پلاستیکی و در پائین میله نصب و بوبین توسط دو رشته سیم به داخل قاب منتقل شود . بجای پتانسیومتر می توان از یک ولوم ۵ کیلو اُهم همراه با سرپیچ پلاستیکی استفاده و آن را بر روی جعبه نصب نمود . خروجی صوتی را می توان هم به یک بلندگو و در صورت نیاز به حساسیت بیشتر به یک گوشی متصل نمود . مطابق شکل بالا بوبین در زیر صفحه چوبی دایره ای نصب می شود و حدفاصل بوبین تا مدار از حداقل سیم ( حداکثر ۱۰ سانتیمتر ) استفاده شود . برای ثابت نمودن بوبین بهتر است ابتدا دورادور آن را توسط چسب نواری پوشش دهید تا هیچ تغییری در شکل بوبین بوجود نیاید و سپس آن را توسط چسب یا چند بسط کوچک بر روی سطح زیرین چوب محکم نمائید .